สารบัญ
1. ความหมายและความสำคัญของเข็มทิศ
2. ข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับเข็มทิศซิลวา
3. การตั้งมุมด้วยเข็มทิศซิลวา
4. การวัดมุมด้วยเข็มทิศซิลวา
1. ความหมายและความสำคัญของเข็มทิศ
1.1 ความหมายของเข็มทิศ
เข็มทิศ คือ เครื่องมือสำหรับใช้หาทิศทาง หรือบอกทิศทางในแผนที่ โดยอาศัยแรงดึงดูดระหว่างสนามแม่เหล็กขั้วโลก (Magnetic Pole) กับเข็มแม่เหล็ก ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญที่สุดของเครื่องมือนี้ เข็มแม่เหล็กจะแกว่งไกวได้โดยอิสระในแนวนอน เพื่อให้แนวเข็มชี้อยู่ในแนวเหนือใต้ ไปยังขั้วแม่เหล็กโลกตลอดเวลา
1.2 ความสำคัญของเข็มทิศ
เข็มทิศ มีความสำคัญในการบอกทิศที่สำคัญทั้ง 4 ทิศ คือ ทิศเหนือ ทิศใต้ ทิศตะวันออก และทิศตะวันตก หรืออาจจะบอกรายละเอียดเป็น 8 ทิศ 16 ทิศ หรือ 32 ทิศก็ได้ ในกรณีการเดินทางไกลของลูกเสือ เข็มทิศเป็นอุปกรณ์ที่สำคัญในการบอกทิศทางไปสู่จุดหมายปลายทาง หากกรณีหลงป่าหรือหลงทาง ลูกเสือสามารถแจ้งพิกัดขอความช่วยเหลือได้
เข็มทิศมีหลายชนิด เช่น เข็มทิศตลับธรรมดา เข็มทิศข้อมือ เข็มทิศแบบเลนซาติก (Lensatic) และเข็มทิศแบบซิลวา (SILVA) ที่นิยมใช้ในทางการลูกเสือ
2. ข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับเข็มทิศซิลวา
![](https://krootor.com/wp-content/uploads/2021/02/Silva.jpg)
เข็มทิศซิลวา (SILVA) เป็นเข็มทิศชนิด 360 องศา ผลิตโดยบริษัท SILVA ประเทศสวีเดน เป็นเข็มทิศที่นิยมใช้ทั่วโลก และนิยมใช้ในทางการลูกเสือ เป็นเข็มทิศและไม้โปรแทรกเตอร์รวมอยู่ด้วยกัน ใช้ประกอบแผนที่และหาทิศทางได้ดี เหมาะสมกับลูกเสือ เพราะใช้ง่ายและสะดวก
เข็มทิศซิลวา เป็นเข็มทิศที่มีลิขสิทธิ์ ไม่สามารถผลิตเองได้ จึงมีราคาที่สูง ทำให้มีของปลอมราคาถูกตามท้องตลาดมากมาย ราคารุ่นปัจจุบันที่ขายบนเว็บไซต์ silva.se มีหลากหลายรุ่น โดยมีราคาอยู่ที่ 299 – 749 โครนาสวีเดน หรือประมาณ 1,000 – 2,700 บาท
ส่วนประกอบของเข็มทิศซิลวา
1. แผ่นฐานเป็นตัววัตถุโปร่งใส
2. ที่ขอบมีมาตราส่วนเป็นนิ้วหรือเซนติเมตร
3. มีลูกศรชี้ทิศทาง
4. เลนส์ขยาย
5. ตลับเข็มทิศเป็นวงกลมหมุนได้ บนกรอบหน้าปัดของเข็มทิศมี 360 องศา
6. ปลายเข็มทิศเป็นแม่เหล็กสีแดง ซึ่งจะชี้ไปทางทิศเหนือเสมอ
7. ชื่อตำแหน่งสำหรับตั้งมุมและอ่านค่ามุม อยู่ตรงปลายลูกศรชี้ทิศทาง
มุมที่ใช้เข็มทิศ
มุมอะซิมุท (Azimuth) คือ มุมในแนวราบหรือแนวระดับที่วัดจากแนวทางทิศเหนือไปตามทางเดินของเข็มนาฬิกา มีค่าไม่เกิน 360 องศา
เช่น ทิศทาง ก ทำมุมอะซิมุท 45 องศา กับแนวทางทิศเหนือ
3. การตั้งมุมด้วยเข็มทิศซิลวา
กรณีบอกมุมอะซิมุทมาให้และต้องการรู้ว่าจะต้องเดินทางไปในทิศทางใด สมมุติว่ามุมอะซิมุท 60 องศา
1) วางเข็มทิศในแนวระดับให้เข็มแม่เหล็กหมุนไปมาได้อิสระ
2) หมุนกรอบหน้าปัดของตลับเข็มทิศให้เลข 60 อยู่ตรงขีดตำาแหน่งตั้งมุม
3) หันตัวเข็มทิศทั้งฐานไปจนกว่าเข็มแม่เหล็กสีแดงภายในตลับเข็มทิศชี้ตรงกับอักษร N บนกรอบ
หน้าปัด ทับสนิทกับเครื่องหมายหัวลูกศรที่พิมพ์ไว้
4) เมื่อลูกศรชี้ทิศทางชี้ไปทิศใด ให้เดินไปตามทิศทางนั้น โดยเล็งหาจุดเด่นที่อยู่ในแนวลูกศรชี้ทิศทางเป็นหลัก แล้วเดินตรงไปยังสิ่งนั้น
4. การวัดมุมด้วยเข็มทิศซิลวา
กรณีที่จะหาค่าของมุมอะซิมุทจากตำบลที่เรายืนอยู่ ไปยังตำบลที่เราจะเดินทางไป
1) วางเข็มทิศในแนวระดับให้เข็มแม่เหล็กหมุนไปมาได้อิสระ
2) หันลูกศรชี้ทิศทางไปยังจุดหรือตำแหน่งที่เราจะเดินทางไป
3) หมุนกรอบหน้าปัดเข็มทิศไปจนกว่าอักษร N บนกรอบหน้าปัด อยู่ตรงปลายเข็มแม่เหล็กสีแดงในตลับเข็มทิศ
4) ตัวเลขบนกรอบหน้าปัดจะอยู่ตรงขีดตำแหน่งสำหรับตั้งมุมและอ่านค่ามุม คือค่าของมุมที่เราต้องการทราบ
5. ข้อควรระวังและการเก็บรักษาเข็มทิศ
1. จับถือด้วยความระมัดระวัง เพราะหน้าปัดและเข็มบอบบางอ่อนไหวง่าย
2. อย่าให้ตก แรงกระเทือนทำาให้เสียได้
3. ไม่ควรอ่านเข็มทิศใกล้สิ่งที่เป็นแม่เหล็กหรือวงจรไฟฟ้า
4. อย่าให้เปียกน้ำาจนขึ้นสนิม
5. อย่าให้ใกล้ความร้อน เข็มทิศจะบิดงอ
6. เมื่อไม่ใช้ควรปิดฝาและใส่ซอง
อ้างอิง : คู่มือการจัดกิจกรรมลูกเสือสามัญที่เน้นทักษะชีวิต ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 สมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทยฯ, ชุดวิชาลูกเสือ กศน. สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย